Met zijn voor vier Oscars genomineerde speelfilm District 9 liet Neill Blomkamp sciencefiction los in een meer realistische omgeving: de sloppenwijk te Johannesburg. Een spectaculair debuut, waarin de Zuid-Afrikaanse regisseur de gevolgen van de apartheid belichtte. In zijn niet minder sociaal bewuste nieuwe blockbuster, is de hele aardbol verworden tot een sloppenwijk en betreft de onderliggende boodschap de beschikking over gezondheidszorg. Boven in de hemel hangt het karrenwielvormige ruimtestation Elysium, waar de superrijken leeftijdsloos héél oud worden, geholpen door super-lichaamscanners. Een onbereikbare luxe voor de achtergebleven aardbewoners, die gehinderd door lichamelijke gebreken doormodderen tussen de vervuilde restanten van wereldsteden en zwoegen in door robots bewaakte fabrieken.

2154 is het jaar, en Max (Matt Damon) is voorbestemd de aarde te redden. Ooit was hij de beste autodief van Los Angeles, nu herintegreert de held aan de lopende band, geknecht door dezelfde beveiligingsrobots die hij helpt construeren. Iets gaat mis en Max krijgt een dodelijke dosis radiatie toegediend, en een busje pillen om zijn einde te verzachten. De remedie: zijn dievenvriendjes opzoeken, die illegale transporten verzorgen naar Elysium, waar zieke aardbewoners tegen betaling even onder de scanners hoppen.

Puntgaaf

Vooral in het eerste uur toont Blomkamp zijn talent: de visuele effecten zijn puntgaaf verzorgd, van de steriele aankleding van Elysium tot de aftandse aardse. Ook de keuze voor een universele cast is een pre: uitstekende acteurs uit Zuid-Afrika en Latijns-Amerika, waaronder Sharlto Copley als waanzinnige huursoldaat en Wagner Moura als eveneens waanzinnige revolutionair. Hoofdrolspeler Damon is ook prima op zijn plaats als held: inmiddels de 40 gepasseerd voorziet hij Max van de juiste dosis ernst, zonder in te boeten aan jongensachtige branie.

Er valt ook wat af te dingen: de toevalligheden lopen naar de ontknoping toe buitensporig op, soms met komisch effect. Alsof Blomkamp, die zelf het script schreef, in de conceptfase lukraak strooide met obstakels voor held Max, en de eindjes niet bijeen weet te knopen. Het is druk in het script: van de machtsgreep van een ijzige defensieminister (Jodie Foster) tot de verplicht aanvoelende en emotioneel overladen scènes tussen Max en zijn jeugdvriendin (Alice Braga), die een dochter verzorgt met leukemie. Actiepulp mét boodschap, dat is Elysium. Vooralsnog de meest vermakelijke zomerblockbuster.